Samen bouwen aan een sterk en groen Europa
met Gerben-Jan Gerbrandy

 Opdrachten voor Europa  

1. Democratischer 

D66 is voor een democratischer Europa. Als kandidaat lijsttrekker vul ik deze gedachte als volgt in:

D66 is de Europa-partij, maar het is bovenal de partij van de democratie: Democraten 66.
Een democratischere Europese Unie is daarom een van onze grootste opdrachten. Europa kan en móet democratischer. Het is naïef om te denken dat een veto in de Raad lidstaten beschermt tegen ongewenste besluiten. In de praktijk worden ze alleen gebruikt door regeringsleiders die niet willen meewerken en de rest willen chanteren, zoals premier Orban. Dat schaadt ons allemaal. Unanimiteit pakt de macht van de burger en geeft het aan dit soort individuele leiders.

* Met Guy Verhofstadt in gesprek in Brussel, 7 september 2023




Het leidt niet alleen tot stilstand binnen Europa, maar blokkeert ook democratische  meerderheden. Malta is binnen de EU ongeveer zo groot als Staphorst binnen Nederland. Toch heeft het land een veto. Stel dat je met 26 andere vrienden moet besluiten waar je op vakantie gaat en iedereen een veto heeft. Ik vrees dat je dan dit jaar niet op vakantie gaat.

Nationale belangen zijn heel belangrijk voor het vormen van consensus in de EU, maar ze sneeuwen het algemeen belang onder. Niet alleen dankzij veto’s, maar ook omdat de enige Europese verkiezingen bestaan uit 27 nationale campagnes over nationale thema’s. Een Europese kieskring met kandidaten waarop alle Europese burgers kunnen stemmen is hoognodig. Niet alleen als leuke gimmick, maar vooral omdat deze ‘echt Europese’ kandidaten onafhankelijker zijn van een nationale politieke bubbel.

Kiezers begrijpen heel goed dat fundamentele keuzes langs ideologische lijnen worden gemaakt, en niet via nationale blokken. Wij hebben ook geen Friese of Limburgse partij in de Tweede Kamer, laat staan een voor enkel Staphorst. Europa is een uniek project, maar dat wil niet zeggen dat het niet moet functioneren als een ‘normale’ en voorspelbare democratie. De tijd dat we alleen op Nederlandse partijen mogen stemmen moeten we achter ons laten. Het is tijd om de volgende stap naar een volwaardige Europese democratie te maken.